Muzeum Literatury w Warszawie przygotowało jubileuszową wystawę z okazji 160 rocznicy Powstania Styczniowego. Nie jest to jednak opowieść o wydarzeniach na polu walki, a o kobietach różnych stanów i różnych środowisk oraz ich roli w tym zrywie narodowym.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Gościem Audycji Kulturalnych była Katarzyna Jakimiak, kuratorka ekspozycji, pt. „Wojowniczki. Kobiety Powstania Styczniowego”.
Udział kobiet w tej walce jest niedoceniany, a często wręcz nieznany. Kuratorka przybliża nam powstańczą historię kilku bohaterek, których sylwetki zaprezentowane są w salach wystawowych Muzeum. Wśród dokumentów na ekspozycji można zobaczyć fotografie znanych i nieznanych uczestniczek powstania, powstańczą biżuterię, pamiętniki a także, artykuły prasy zachodniej podkreślające niezwykłość kobiecej postawy tamtych dni.
Z kuratorką rozmawiamy między innymi o spotkaniach konspiracyjnego rządu, organizowanych w mieszkaniu Emilii Heurich, o pomocy jaką niosły jej córki skazanym na śmierć, o pamiętniku Apolonii Dalewskiej opisującym zesłanie na Sybir, czy wreszcie o tułaczych losach rodziny Josepha Conrada.
Katarzyna Jakimiak przypomina też historie kobiet, które brały udział w walkach z bronią w ręku, wśród nich najbardziej znanej – Henryki Pustowójtównej, adiutantki generała Mariana Langiewicza czy Marii Piotrowiczowej, bestialsko zamordowanej przez rosyjskie wojska.
Jednym z ważnych gestów sprzeciwu Polaków wobec carskiej Rosji była żałoba narodowa, która przejawiała się głównie w strojach – czarnych sukniach i powstańczej biżuterii. Noszenie symboli żałoby często skazywało Polki na represje. O konkretnych aktach przemocy opowiada gość audycji.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy o bohaterkach, wojowniczkach i polskich patriotkach nazywanych „duszą Powstania Styczniowego”.
fot. Emilia ze Szwarców Heurichowa z córkami
Wojowniczki 1863 roku – transkrypcja podcastu
