„Już w momencie pojawienia się fotografii na przełomie lat 30. i 40. XIX wieku, fotografia była bardzo ściśle związana ze światem sztuki” – mówi kuratorka IV odsłony Gabinetu Fotografii w Muzeum Narodowym w Warszawie. Z Anną Masłowską rozmawiamy o tym, w jakich okolicznościach fotografia pojawiła się w pracowniach artystycznych.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Gabinet Fotografii to przestrzeń stworzona z myślą o prezentowaniu muzealnej kolekcji fotografii z XIX i początku XX wieku. Do 18 czerwca 2023 roku znajdziemy tam ekspozycję oryginalnych odbitek, zatytułowaną „W atelier artysty”. Fotografie te przedstawiają wnętrza pracowni artystycznych i twórców podczas pracy. Zainscenizowane ujęcia służyły m.in. jako rodzaj artystycznego portfolio. Dzięki unowocześnieniu tego medium w latach 80. XIX wieku, artyści mogli wykonywać fotografie własnoręcznie – bez udziału profesjonalnych fotografów. W Gabinecie Fotografii nie zabrakło prac wykorzystywanych przez twórców jako materiały pomocnicze podczas rzeźbienia czy malowania.
Jak mówi w rozmowie Anna Masłowska, fotografie z tego okresu to „najbardziej wrażliwe pod względem konserwatorskim obiekty muzealne, wymagające specjalnych warunków eksponowania”. Co istotne, wizyta w Gabinecie Fotografii umożliwia obcowanie z oryginalnymi pracami. Zapraszamy do wysłuchania rozmowy.
Zdjęcia i reprodukcje prac dzięki uprzejmości Muzeum Narodowego w Warszawie.
fotograf nieznany, Lwów
Hamel i Feigl, Lwów (nakładca)
Wojciech Kossak z paletą w ręce gotujący obiad (?) na prowizorycznej kuchni – fotografia z cyklu zdjęć z pracy nad panoramicznym obrazem „Bitwa pod Racławicami” w rotundzie na terenie Parku Stryjskiego we Lwowie, 1893/1894
fot. Pierre Choumoff (1872 – 1936)
Janina Broniewska (1886-1947) w swojej pracowni w Paryżu, z modelem pozującym do portretu rzeźbiarskiego, ok. 1914
fot. Edward Trzemeski (1843-1905)
Jacek Malczewski (1854-1929) przy sztaludze przed swoją pracownią w majątku Karola Lanckorońskiego w Rozdole, ok. 1886
fot. Karl Karlovich Bulla (1855-1929)
Jan Ciągliński (1858-1913) w swojej pracowni w Sankt Petersburgu, przed obrazem „Dwie siostry”, ok. 1910
fot. Aleksander Karoli (1838-1916)
Odlewnia rzeźb Piusa Welońskiego (1849-1931) w Mokotowie pod Warszawą – gisernia, piece, winda, 1905
fot. Aleksander Karoli (1838-1916)
Kazimierz Alchimowicz (1840-1916), malarz, w pozie Chrystusa ukrzyżowanego, jako model do własnego obrazu [fotografia ze spuścizny po malarzu], ok. 1904
fotograf nieznany, Monachium (?)
Model pozujący do obrazu Kazimierza Alchimowicza „Śmierć Magiera” z 1875 r., w atelier fotograficznym [fotografia ze spuścizny po malarzu], l. 70. XIX w.
fot. Aleksander Karoli (1838-1916)
Odlewnia rzeźb Piusa Welońskiego (1849-1931) w Mokotowie pod Warszawą – sala modeli [widoczny m.in. model grupy rzeźbiarskiej „Jezus skazany na śmierć” do I stacji Drogi Krzyżowej na Jasnej Górze], 1905
fotograf nieznany
Pracownia rzeźbiarska Wiktora Brodzkiego (1826-1904) przy Corso Vittorio Emanuele w Rzymie, 1880 (lub wcześniej)
Fot. Bartosz Bajerski / Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. Bartosz Bajerski / Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. Bartosz Bajerski / Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. Bartosz Bajerski / Muzeum Narodowe w Warszawie
