„A były tam smoki?” to pytanie, które zadają sobie zwiedzający wystawę w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu. Zostały na niej zebrane obiekty pokazujące, jak przed wiekami wyobrażano sobie i przedstawiano baśniowe stwory. Okazuje się że pojawiały się nie tylko na kartach ksiąg, ale także na przedmiotach codziennego użytku.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Wystawa „A były tam smoki? Wybrane stwory z legend i ich przedstawienia na zabytkach archeologicznych” opowiada o mitycznych stworach, z których większość była znana już w starożytności. Od tamtych czasów pojawiają się w legendach i bestiariach. Stały się one również inspiracją twórców wystawy. Oprócz historii poszczególnych stworów, przybliża ona ich symbolikę, a także związane z nimi wierzenia: jednorożec był symbolem czystości (wierzono w niego jeszcze w XVIII wieku), a feniks, pełen wielobarwnych piór, miał być istotą żyjącą nawet kilkaset lat!
Wizerunki stworów wykorzystywane były m.in. jako motywy dekoracyjne budynków i wnętrz, czego dowodem może być gotycki kafel szkliwiony z wizerunkiem jednorożca i św. Teodora (który miał uratować kobietę ze szponów smoka). Wykorzystywanie wizerunków stworów na przedmiotach codziennego użytku miało przenieść na ich posiadacza cechy mitycznych stworzeń, stąd na okuciach pasów można było zobaczyć uosabiające odwagę i siłę smoki czy gryfy.
Ekspozycja skupia się na wyobrażeniach baśniowych istot utrwalonych w naszej tradycji po przyjęciu chrześcijaństwa. Wiele z nich znanych jest już jednak od starożytności. Co ciekawe, wiele z nich pojawia się w innych kulturach i mitologiach, gdzie są przedstawiane w zupełnie inny sposób.
Wystawę, na której zgromadzono obiekty ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, uzupełniają barwne postery zaprojektowane przez graficzkę Joannę Kurkowicz. W Audycjach Kulturalnych o wystawie opowiedziała kuratorka, Magdalena Felis.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Muzeum Archeologicznego w Poznaniu / fot. M. Felis
Smoki, jednorożce i feniksy – baśniowe stwory okiem archeologów – transkrypcja podcastu
