Wybudowany w ciągu 11 miesięcy stadion, był obok Pałacu Kultury i Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej, jednym z najbardziej reprezentacyjnych obiektów powojennej Warszawy. Po 30 latach duma stolicy zmieniła swój charakter i stała się wielokulturowym i legendarnym już Jarmarkiem Europa.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Miejsce pod budowę stadionu wyznaczyli planiści Biura Odbudowy Stolicy. Jednak prace nabrały rozpędu po przyznaniu Polsce możliwości zorganizowania V Festiwalu Młodzieży i Studentów – tak prestiżowa impreza wymagała oprawy z prawdziwego zdarzenia, i tak w 11 miesięcy od rozpoczęcia prac, stadion mógł przyjąć blisko 27 tysięcy uczestników ze 114 krajów.
Choć budowany w szalonym tempie, Stadion X-lecia Manifestu Lipcowego, zbudowany na gruzach Warszawy, które przez lata fascynowały badaczy i archeologów, mógł pochwalić się wyjątkową architekturą. Liczne elementy dawnej konstrukcji, możemy odnaleźć w pobliżu Stadionu Narodowego do dziś. Wspomnieniem jest także tętniący przed laty życiem Jarmark Europa. Dziennie mogło się tam pojawiać nawet 20 tysięcy osób, robiących zakupy u handlarzy z kilku kontynentów. Dziś wspomnień tamtej atmosfery, można szukać na bazarach przy ul. Marywilskiej lub Bakalarskiej w Warszawie.Choć do pozostałości Stadionu X-lecia docierają nieliczni i dociekliwi obserwatorzy, to został on utrwalony w tekstach kultury, m.in. w filmach i piosenkach, w których nie tylko jest tłem dla rozgrywających się wydarzeń, ale także ważnym bohaterem.
O historii, budowie i tajemnicach stadionu, opowiada historyk i autor wystawy „Stadion X-lecia. Wydarzenia – ludzie – emocje” dr Krzysztof Mordyński.
Zdjęcia pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego.