Najwybitniejszy malarz polskiego historyzmu, który ukształtował polskie wyobrażenia o najważniejszych momentach w historii kraju, na najnowszej wystawie w Zamku Królewskim w Warszawie został ukazany z mniej znanej strony. Na ekspozycji obejrzymy nieznane szkice, które są oddzielnymi dziełami sztuki, nie zaś, jak zwykło się uważać, malarskim brudnopisem.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
O twórczości Jana Matejki rozmawiamy z dr. Mariuszem Klareckim, kuratorem wystawy „Matejko nieznany”.
Gość Audycji Kulturalnych opowiada o przedstawionych na wystawie rysunkach i obrazach, z których znakomita większość została pokazana publicznie po raz pierwszy. Pochodzące z kolekcji prywatnych dzieła to rysunkowe i malarskie szkice.
Wystawa prezentuje Jana Matejkę zarówno jako autora portretów, jak też zbiorowych scen z udziałem wielu postaci w formie dużych kompozycji historycznych. Spośród 322 obrazów namalowanych przez artystę, aż 104 jest portretami.
Mariusz Klarecki opowiada o kilku z ponad 50 dzieł pokazanych na ekspozycji, m.in. o jednym z najdoskonalszych i najbliższych sercu malarza „Portrecie dzieci artysty”, a także o jednej z najwcześniejszych prac Matejki pt. „Portret ostatniego pustelnika z góry św. Bronisławy”.
Wystawa stała się również okazją do odkryć. Tak było w przypadku odnalezionego niedawno wizerunku Marii, ukochanej siostry artysty. O istnieniu tego szkicu nie wiedzieli nawet badacze twórczości Jana Matejki.
Obok nieznanych prac artysty, Zamek Królewski przypomina również wielkoformatowe, monumentalne dzieła artysty jak „Batory pod Pskowem”, „Kazanie Skargi”, „Rejtan na sejmie warszawskim”, „Konstytucja 3 maja 1791 roku”, a także cykl 12 olejnych szkiców zatytułowanych „Dzieje Cywilizacji w Polsce”.
Jan Matejko żył 55 lat, z czego tworzył 35. „To jest niewiarygodne, że te 35 lat wystarczyło mu by ukształtować w całym narodzie wizję historii Polski” – mówi gość Audycji Kulturalnych.
Zdjęcia dzięki uprzejmości Zamku Królewskiego w Warszawie.
Matejko nieznany – transkrypcja podcastu
Skąd Pan kurator wziął informację, że trzy obrazy zostały ostatecznie namalowane z całego cyklu 12 szkiców olejnych „Dzieje Cywilizacji w Polsce”? To może wyprostujmy fakty i przypomnę, że tylko jeden został wykonany ostatecznie i był to obraz „Przyjęcie Żydów”. Drugi obraz to „Wpływ Uniwersytetu na kraj wieku XV” wym. 245x 345 cm, Matejko obrazu nie dokończył, który pozostał w fazie podmalówki i był zamówiony przez UJ jako jeden z trzech, które miał wykonać Matejko. ( prezentowany na Auli Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Novum). Jak widać są to tylko dwa obrazy w tym jeden niedokończony. PS. Ale mniemam, że to było przejęzyczenie i Pan kurator miał na myśli te trzy obrazy zamówione przez UJ. Pozdrawiam.