Wybitny litewski reżyser Eimuntas Nekrošius wystawia na Narodowej Scenie Ślub Witolda Gombrowicza. W obsadzie m.in. Danuta Stenka, Jerzy Radziwiłowicz i Grzegorz Małecki. Premiera spektaklu 15. czerwca 2018.
Transkrypcja podcastu pod tekstem poniżej.
Teatralna twórczość Nekrošiusa to przede wszystkim nieoczywiste skojarzenia i głębokie interpretacje, które na scenie wyraża w wizualnych i sytuacyjnych metaforach. Reżyser wielokrotnie na litewskich i europejskich scenach wystawiał wielką klasykę w swej autorskiej – niezwykle charakterystycznej – wersji reżyserskiej. Dwa lata temu – w Teatrze Narodowym w Warszawie wyreżyserował Dziady Adama Mickiewicza. Spektakl zaprasza widzów do odkrywania metafor zapisanych w tekście oraz zaproponowanych przez reżysera, do rozważań nad scenicznymi obrazami i do zabawy skojarzeniami. Po dwóch latach Nekrošius wraca do Warszawy by zaproponować swoje odczytanie Ślubu Gombrowicza. Dramatu granego na całym świecie, którego światowa prapremiera odbyła się w Paryżu w roku 1964. Polską prapremierę w roku 1974 w Teatrze Narodowym w Warszawie wyreżyserował Jerzy Jarocki (nieoficjalna prapremiera Ślubu – również w reżyserii Jerzego Jarockiego – odbyła się w roku 1960 w gliwickim Teatrze STG, w późniejszych latach Jarocki reżyserował Ślub również zagranicą). Najbardziej kanonicznym wystawieniem dramatu jest ten wyreżyserowany przez Jerzego Jarockiego w roku 1991 w Starym Teatrze w Krakowie (Ojciec – Jerzy Trela, Pijak – Krzysztof Globisz, Henryk – Jerzy Radziwiłowicz, Matka – Danuta Maksymowicz, Mania – Dorota Segda). W minionych sezonach mistrzowski Ślub wyreżyserowała Anna Augustynowicz wraz z aktorami dwóch teatrów: Współczesnego w Szczecinie i Teatru im. Jana Kochanowskiego w Opolu.
Na scenie Teatru Dramatycznego w podwójnej roli Matki i Mani występuje Danuta Stenka, która w swoim dorobku ma wybitne role w spektaklach Grzegorza Jarzyny, Krzysztofa Warlikowskiego, Mai Kleczewskiej, a także w Kobiecie z Morza wg Susan Sontag w reżyserii Roberta Wilsona w teatrze Dramatycznym w 2005. Wilson – jedna z najsilniejszych osobowości współczesnego teatru – w Kobiecie z Morza zaprezentował precyzyjny teatr fizyczny o wysmakowanej warstwie wizualnej i dźwiękowej. W zamieszczonym materiale Danuta Stenka wspomina o pracy nad tym spektaklem, wskazując podobieństwa i różnice we współpracy z Nekrošiusem.
W roli Pijaka występuje Grzegorz Małecki, który w Dziadach Nekrošiusa stworzył kreację Gustawa Konrada, zaś w roli Ojca występuje Jerzy Radziwiłowicz, który w kanonicznym Ślubie Jerzego Jarockiego w roku 91 grał syna Henryka.
„dudtknę cię palicem” mówi do Ojca-Króla w kluczowej scenie Pijak. Sam Gombrowicz pisał, iż Ślub jest „korowodem masek, gestów, krzyków i min…”, stąd w zamieszczonym materiale pytamy o gesty i miny – te najbardziej charakterystyczne, oraz ulubione przez aktorów.
W spektaklu występują m.in.: Mateusz Rusin (jako Henryk), Danuta Stenka (w rolach Matki i Mańki), Grzegorz Małecki (Pijak), Karol Dziuba (Władzio), Jerzy Radziwiłowicz (Ojciec), Marcin Przybylski (Kanclerz), Robert Jarociński (Szef policji), Magdalena Warzecha (Biskup Pandulf), Arkadiusz Janiczek (Zdrajca) oraz Anna Grycewicz, Joanna Gryga, Paulina Korthals (Gimnazjalistki-pijaczki, Druhny) i Kacper Matula (Pijaczek Antek).
Ślub – dramat napisany w 1946, wydany w Paryżu w roku 1953. We śnie Henrykowi – żołnierzowi we Francji – ukazuje się jego dom w Polsce. Dom wydaje się przemieniony w karczmę, rodzice w karczmarzy, a dawna ukochana Henryka, Mania, w służącą. W Karczmie rządzi Pijak, który swoim słowem przemienia Ojca w Króla. Przemiany młodych w starych, poddanych w służących, i gra z przybieranymi maskami, minami oraz gestami w poszukiwaniu własnej tożsamości od lat inspirują teatralnych twórców na całym świecie.
Eimuntas Nekrošius (ur. 1952 w w Pazobris na Żmudzi) – wybitny litewski reżyser teatralny. Spektakle Necrošiusa -również te najważniejsze w jego dorobku Trzy siostry, Hamlet, Makbet, Otello – były prezentowane gościnnie w Polsce od roku 1986 (przede wszystkim na międzynarodowych festiwalach Kontakt w Toruniu, Dialog we Wrocławiu i Interpretacje w Katowicach). W 2013 w Teatrze Wielkim Operze Narodowej wyreżyserował operę Pawła Szymańskiego Qudsja Zaher, zaś w jubileuszowym roku Teatru Wielkiego (2016) wyreżyserował Dziady Adama Mickiewicza.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą rozmową z twórcami.
Na zdjęciu: Danuta Stenka (Matka/Mania) i Jerzy Radziwiłowicz (Ojciec), w tle Mateusz Rusin (Henryk), fot. Krzysztof Bieliński
Ślub Gombrowicza w Teatrze Narodowym – transkrypcja podcastu