Konserwacja zabytków zwykle kojarzy nam się z zabiegami chroniącymi dawne budowle, kościoły, malowidła, obrazy czy rzeźby. Rzadziej jednak myślimy w tym kontekście przedwojennych taśm filmowych. A jednak i one wymagają specjalistycznych działań, które dadzą możliwość zachowania i zdigitalizowania zawartego na nich materiału. Tym właśnie zajmuje się zespół projektu Nitrofilm Filmoteki Narodowej – opowiada o tym filmograf, Michał Pieńkowski.
Transkrypcja podcastu do pobrania pod tekstem poniżej.
Nitrofilm to program konserwacji i digitalizacji filmów fabularnych, który został zainicjowany przez Filmotekę Narodową w związku z odnalezieniem w ostatnich latach fragmentów polskich filmów przedwojennych. Pełnej rekonstrukcji zostały dotychczas poddane filmy: „Mania. Historia pracownicy fabryki papierosów” (1918 r.), „Pan Tadeusz” (1928 r.) i „Zew morza” (1927 r.). W ramach programu zdigitalizowanych i przygotowanych do procesu rekonstrukcji zostanie jeszcze 40 tytułów!
Poddawane zabiegom taśmy pochodzą z różnych źródeł. Odnajdują się w zbiorach Filmoteki Narodowej, innych instytucji (niejednokrotnie zagranicznych), a czasami nawet w prywatnych domach – na strychu czy w piwnicy! Dla odkrywców przedwojennych taśm zespół Nitrofilmu przygotował akcję społeczną „Poszukiwacze skarbów”. Jej celem jest nie tylko motywowanie do prywatnych poszukiwań, ale też instruowanie, jak należy postępować ze stuletnią taśmą filmową. Filmoteka Narodowa zachęca do przekazywania starych taśm, fotosów i innych filmowych skarbów do największego archiwum filmowego w Polsce. Dla konserwatorów taśmy filmowej liczy się każdy fragment, który może przysłużyć się pełniejszej rekonstrukcji dzieła.
To właśnie dzięki takim akcjom jak „Poszukiwacze skarbów” do Filmoteki Narodowej trafiły fragmenty ekranizacji „Pana Tadeusza” z roku 1928 w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego oraz fragment filmu „Kościuszko pod Racławicami” w reżyserii Orlanda z 1913 r. – filmu, który jeszcze niedawno uznawany był za zaginiony!
W celu przeprowadzenia specjalistycznej ekspertyzy konserwatorskiej oraz filmoznawczej, dokonania oceny stanu oraz wartości znalezionego materiału (starych taśm filmowych lub fotosów, negatywów czy diapozytywów) koniecznie należy skontaktować się z Filmoteką Narodową: film@fn.org.pl.
Poradnik „Poszukiwacza skarbów” dostępny jest na stronie projektu NITROFILM Filmoteki Narodowej.
Nitrofilm Filmoteki Narodowej – transkrypcja podcastu